لیلا مهداد 433 مطلب 0 دیدگاه

«به‌لحاظ قانونی در قوانین بین‌المللی و داخلی نظیر قانون کار (1369) و قانون حمایت از اطفال و نوجوانان (1399) منع و جرم‌انگاری شده است، بنابراین دولت‌ مکلف‌ است به‌منظور کاهش کار کودکان، اقدامات و حمایت‌های لازم از کودکان را به‌عمل آورد.» قانون از منع و جرم‌انگار کار کودک می‌گوید در حالی که گزارش‌های مختلف بر این مسئله تاکید دارند که کماکان کودکان در فعالیت‌های اقتصادی مورد استفاده و بهره‌کشی قرار می‌گیرند؛ مسئله‌ای که گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس بر آن تاکید دارد. «طبق ماده 79 قانون کار،» به کار گماردن افراد کمتر از 15سال تمام (پسر و دختر)‌ ممنوع است. کارفرمایانی که افراد کمتر از 15 سال را به کار بگمارند، مستوجب مجازات خواهند بود. ضمنا باید کودکان را به کاری گماشت که برای آنها زیان‌آور نباشد. البته طبق ماده 188 قانون کار،‌ «کارگران کارگاه‌های خانوادگی که انجام کار آنها منحصرا توسط صاحب کار،‌ همسر و خویشاوندان نسبی درجه یک انجام می‌شود، مشمول مقررات قانون کار نمی‌باشد.» البته طبق مواد 82 تا 84 قانون کار، اضافه کاری، انجام کارهای سخت و زیانبار و شبانه برای کودکان ممنوع است. اگرچه براساس ماده 188 قانون کار، کار کودکان در کارهای خانگی و به موجب ماده 196، کار آنها در کارگاه‌های کوچک زیر 10نفر ممنوعیت ندارد.

«این کتیبه دیوارکوب چند؟»، «طبل‌ و سربند بچگانه دارید؟»، «شال و تیشرت مشکی می‌خواستم مزین به نام اباعبدالله حسین(ع)»، «برای بچه 4ساله زنجیر دارید؟» در میانه زمزمه داروفروش‌های ناصرخسرو، رایحه عطرفروشان و ویترین‌های مزین‌شده به انواع کت‌وشلوارها، بیرق‌ها میدان‌دار بازار شده‌اند. به وقت محرم راسته ناصرخسرو پُر می‌شود از زنان و مردان سیاه‌پوشی که پی سیاهه‌فروشان آمده‌اند برای مزین‌کردن هیأت‌های عزاداری‌شان به اسامی ائمه معصومین. دست‌ها به آرامی و احترام به پرچم‌ها کشیده می‌شوند. چشم‌ها وظیفه پاییدن بیرق‌های مشکی را دارند تا درخور سلیقه‌شان یکی را انتخاب کنند. طبل‌ها در سایزهای مختلف در سایه لمیده‌اند. زنجیرها و سِنج‌ها هم هستند برای خودنمایی به مشتری‌ها. سقاها تَن مانکن‌ها شده‌اند با زره و کلاه‌خود. سربندهای یاحسین(ع) و... کنار شال‌های عزاداری و مچ‌بندها با سلیقه کنار هم چیده شده‌اند، برای بسته‌شدن بر پیشانی‌هایی که در عزای امام حسین(ع) و اهل بیتش مشکی به تن می‌کنند و عزادارند. چفیه‌های مشکی هم هستند برای پوشاندن دوش عزاداران. علامت‌ کتل، نگهدارنده علم، هیکلی چرم و... خلاصه هر آنچه برای محرم نیاز است اینجا به چشم می‌خورد.

به وقت سال 1338 چهارده‌ کیلومتر دورتر از شوش و 10کیلومتر مانده به چغازنبیل پا گرفت تا به سال 1354 با تایید مجلس و با چهارمیلیارد ریال، صاحب اساسنامه و مکلف به واگذاری 99درصد سهامش شد. اگرچه 3سال بعد سرنوشتش به دولتی شدن گره خورد تا اداره شرکت به وزارت صنعت سپرده شود. تقویم که به دهه 80 رسید خبرها از فرسودگی خطوط تولید، زیان‌ده بودن و بدهی‌هایی که روی هم تلنبار شده بودند، گفتند تا به سال 86 شرکت مشمول خصوصی‌سازی شد. البته هفت‌تپه فرازونشیب بسیار به خود دید تا اینکه در سال 1391 دولت وقت بازسازی و نوسازی کارخانه را در دستور کارش قرار داد و بالاخره شرکت توانست اردیبهشت 1393 نامش را میان شرکت‌های بزرگ جای بدهد. قرار بر خصوصی شدن نیشکر هفت‌تپه شد تا شرکت به مزایده گذاشته شود. برنده این مزایده اسدبیگی‌ها بودند که تنها 290میلیارد تومان پرداخت کردند، البته شرکت تسهیلات 10میلیارد تومانی هم داشت. مدیریت شرکتی به بزرگی نیشکر هفت‌تپه برای برنده‌های مزایده آسان نبود. کارگران به تعویق حقوق‌شان اعتراض داشتند و در میانه همین اعتراضات بود که خبرها از فرار شریک اسدبیگی گفتند. اعتراضات همچنان ادامه‌دار بودند و تنها گاهی شدت‌وحدت پیدا می‌کردند. هرچند در برهه‌ای وضعیت اقتصادی کارگران هفت‌تپه به بن‌بست رسید که دیگر نانوایی‌ها هم از دادن نسیه عذرخواهی کردند. در سال 99 و بحبوحه کرونا خبرها از محاکمه مالک شرکت در دادگاه ویژه مفاسد اقتصادی گفتند.  

«سومین‌ سالی است که سیستان و بلوچستان هیچ‌ آورده‌ای از رودخانه هیرمند نداشته. تامین آب رودخانه و تالاب وابسته به افغانستان است که طبق عهد‌نامه سال 1351 باید سالانه 820میلیون مترمکعب حقابه می‌داده، البته در شرایط نرمال.» طبق اعلام مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری سیستان و بلوچستان به «شهروند»، سومین سالی است که این حقابه از طرف افغانستان تامین نمی‌شود: «با افتتاح بند انحرافی سد کمال‌خان، عملا سیلاب‌های فصلی هم به سمت ایران نمی‌آید. آب این سیلاب‌ها ابتدا وارد رودخانه می‌شد و بعد به چاه‌نیمه‌ها می‌رسید.» به گفته «مجید محبی»، چهار چاه‌نیمه با سطح بالا داریم که تبخیرشان هم بالاست: «اقدامات خوبی در سال‌های گذشته صورت گرفته، اما با توجه به اینکه چاه‌نیمه‌ها هیچ آورده‌ای نداشته‌اند، شرایط مساعدی ندارند. هرچند اقلیم منطقه هم شرایط را سخت‌ کرده است.» «محبی» با اشاره به اینکه خسارت‌های فصلی هنوز تخمین زده نشده است، می‌گوید: «از کشاورزی گرفته تا کسب‌وکارها بر اثر خشکسالی آسیب‌ دیده‌اند. حتی در زمینه مسائل زیربنایی و تامین آب مورد نیاز خسارت و هزینه‌هایی تحمیل شده است.»  

مهاجرت آن هم در قَدوقواره‌های کلانشهری همچون تهران. کلانشهری که طبق نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن به سال 1395 حدود 517هزار نفر را از شهرهای دیگر در خود جای داده بود؛ بازه زمانی آبان 1390 تا آبان 1395. اگرچه در مقابل، کلانشهر تهران در همان بازه زمانی با استناد به نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن به سال 1395 شاهد مهاجرت حدود 351هزار نفر بوده است. اعداد و ارقامی که نشان از این دارند تهران بیش از نیمی از مهاجرانش را پس فرستاده است. طبق نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن به سال 1395 استان‌های تهران،‌ البرز، اصفهان، خراسان‌رضوی و گیلان در لیست مهاجرپذیران بودند، اگرچه در مقابل دوباره استان‌های تهران،‌ خوزستان، خراسان‌رضوی، البرز و اصفهان بیشترین سهم مهاجرفرستی در کشور را از آبان 1390 تا آبان 1395 داشته‌اند. درواقع در بازه زمانی سال‌های 1390 تا 1395 حدود 350هزار و 632نفر از استان‌ تهران به استان‌های دیگر مهاجرت کرده‌اند، در این میان، استان البرز بالاترین جذب مهاجر از تهران را داشته و استان‌های گیلان و مازندران رتبه‌های دوم و سوم را به خود اختصاص داده‌اند.

شهروند- زلزله‌ای به بزرگای 3.6ریشتری جنوب شهر تهران را لرزاند. ساعت 7:04صبح، 10کیلومتری قیامدشت، 11کیلومتری ری و 13کیلومتری باقرشهر در عمق 10کیلومتری زمین، لرزید. زمین‌لرزه‌ای که خوشبختانه خسارت جانی به جا نگذاشت اما برای بار چندم این زنگ هشدار را به صدا درآورد که ما نیازمند فرهنگ‌سازی و آموزش مردم در مواجهه با زلزله هستیم […]

«این مصوبه سابقه دارد.» به‌گفته دبیر کمیسیون برنامه‌های درسی شورای‌عالی آموزش‌وپرورش قبل از این هم شورای‌عالی آموزش‌وپرورش مصوبه‌ای در این خصوص داشته  در سال 81. مصوبه‌ای که به‌گفته «فاطمه رمضانی» به آموزش‌وپرورش این اجازه را می‌داد تا زبان‌های خارجی علاوه بر انگلیسی را آموزش بدهد. «رمضانی» ادامه می‌دهد: «براساس همان مصوبه سال 81یک واحد درسی تحت‌عنوان آموزش زبان‌های خارجی در مقاطع متوسطه اول و دوم وجود دارد.» دبیر کمیسیون برنامه‌های درسی شورای‌عالی آموزش‌وپرورش با اشاره به اینکه امسال این ماده‌واحده جدید-امکان آموزش 6زبان خارجی در مدارس- این امکان را فراهم آورده تا زبان عربی به‌عنوان یک زبان نه به‌عنوان زبان قرآن که در برنامه آموزش عمومی دانش‌آموزان است و زبان چینی آموزش داده شود تا دانش‌آموزانی که مایل‌اند به جای زبان انگلیسی این زبان‌ها- عربی، فرانسه، آلمانی، ایتالیایی، روسی، اسپانیایی و چینی- را آموزش ببینند: «انتخاب زبان به‌خود دانش‌آموز محول شده است.»

از آرنج تا مُچ‌ دستش را میان دستمالی چِرک پیچیده است. انگشتانش از درد خُشک شده‌اند و توان حرکت ندارند: «نمی‌گذارند به درد خودمان بمیریم.» اشک از میان چشمانی که روزی میشی بودند روی گونه‌های استخوانی‌اش سُر می‌خورد تا در میانه چانه‌ای که کمی جلوتر از صورتش است، محو شود: «با سیگاری شروع شد. خانواده‌ و دوست آشنا ما را رها کرده‌اند. شهرداری هم بگذارد به درد خودمان بمیریم.» سن‌وسال و نام و نشانش دیگر برایش اهمیت ندارد: «تو بگو «احمد»، «محمد»، «حسن» و... چه فرقی دارد؟!» دوباره سَر خم می‌کند برای پُک عمیق زدن به سیگاری که تازه در میان انگشتانش آتش گرفته: «آخرین‌بار که از دست ماموران فرار می‌کردم، دستم به این روز و حال افتاد. ما اگر می‌خواستیم تَرک کنیم خُب می‌رفتیم کمپ. ترَک که زوری نمی‌شود. واقعا با این طرح جمع‌آوری می‌خواهند چه چیزی را می‌خواهند ثابت کنند؟ نکند بودجه‌ای چیزی دارند ما خبر نداریم.»

آپشن‌ها، تعیین‌کننده شهریه‌ مدارس غیردولتی! مدرسه‌ای بنام در منطقه 5 که شهرتش به دادن مدرک بین‌المللی است. در واقع دانش‌آموزان این مدرسه با مدرک این مدرسه می‌توانند برای تحصیل بیرون از ایران اقدام کنند؛ انگیزه‌ای که باعث شده خانواده‌ها در سالی که گذشت برای دوره پیش‌دبستانی 27میلیون تومان شهریه پرداخت کنند. شهریه‌ای که بی‌شک در مقطع اول ابتدایی بیش از این عدد بوده. یکی دیگر از مدارس منطقه 5 هم در سال تحصیلی که گذشت 32میلیون شهریه تعیین کرده بود. یکی از اولیا می‌گوید: «هنوز نرخی را برای سال تحصیلی پیش‌رو اعلام نکرده‌اند.» البته چند خیابان بالاتر و در محدوده شهرک غرب مدرسه لاکچری مراجعان بسیاری به خود می‌بیند. مدرسه‌ای که شهرتی برای خود دست‌وپا کرده و تنها برای دوره پیش‌دبستانی در سالی که گذشت 72میلیون تومان شهریه دریافت می‌کرده است. البته توجیهی برای این شهریه بالا هم وجود دارد، اینکه شهریه پیش‌دبستانی براساس نرخ شهریه ماهانه مهدکودک تعیین می‌شود. در سطح شهر مهدکودک‌هایی فعالیت می‌کنند که ماهانه 7 تا8 میلیون شهریه می‌گیرند. یکی از مادرها می‌گوید: «با احتساب این شهریه برای بازه زمانی 8ماهه و هزینه دوره‌های مهارت‌آموزی که برای دوره پیش‌دبستانی در نظر گرفته‌اند، شهریه 70میلیون تومان تعیین شده است.» البته  کمی بالاتر از این مناطق در محدوده ولنجک برای مقطع پنجم ابتدایی 60میلیون شهریه پرداخت شده است. پدر یکی از دانش‌آموزان می‌گوید: «این مدرسه‌ پسرانه‌ آپشن‌هایی همچون آموزش زبان انگلیسی و فرانسه، آموزش موسیقی، کلاس‌های هنری و ورزشی، تغذیه و کارگاه‌های آموزشی دارد که آن را از سایر مدارس متمایز می‌کند.»  

مصوبه‌ ایمن‌سازی ساختمان‌های ناایمن به سال 98 برمی‌گردد؛ مصوبه‌ای که مسیر ایمن‌سازی ساختمان‌های ناامین را معین کرده و از روش اجرایی‌اش حرف به میان آورده. در واقع، طبق مصوبه شورای اسلامی شهر تهران، مسیر ایمن‌سازی در مناطق 22گانه معین شده تا در مواجهه با ساختمان‌های ناایمن اخطار داده و اطلاع‌رسانی شود. به گفته رئیس کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای اسلامی شهر تهران، اگر مالک بعد از اخطار اقدام به ایمن‌سازی نکند، قطع انشعابات در دستور کار مراجع قضائی قرار می‌گیرد. «مهدی‌ بابایی» در توضیح بیشتر می‌گوید: «اگر دوباره مالک در ایمن‌سازی اهمالی داشته باشد، از قوه‌ قضائیه برای ساختمان مورد نظر تقاضای پلمب می‌شود. به اعتقاد «بابایی»، دغدغه‌ اصلی درباره ساختمان‌های قدیمی است: «در خصوص ساختمان‌های جدید مشکلی نداریم. چون زمانی که مالک تقاضای نوسازی می‌کند، دستورالعمل‌های ایمنی ابلاغ می‌شود که مالک ملزم به رعایت آنهاست. در واقع، تا زمانی که مالک تاییدیه آتش‌نشانی را نگیرد، پایان‌ کار صادر نمی‌شود.»