جدال میان ناتو و وارث پیمان ورشو

در تلاش برای محدود کردن حضور ناتو در اروپای شرقی ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه درخواست کرد که اوکراین به ناتو ملحق نشود.

پیش از حمله به اوکراین، پوتین بحران کنونی را به حضور ناتو در اروپای شرقی نسبت داده بود و به پیشروی نیروهای ناتو تا نزدیکی مرزهای روسیه اعتراض کرده بود.

در سال ۲۰۰۸ ناتو درهای خود را به روی تقاضای عضویت توسط گرجستان و اوکراین باز کرد که قبلا عضو کشورهای جماهیر شوروی بودند. با این حال هیچ کدام از این دو کشور به دلیل عدم توافق بین بقیه اعضا هنوز عضو ناتو نیستند.

اما ناتو چیست؟ ناتو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی است، یک ائتلاف نظامی بین دولتی که پس از ویرانی های جنگجو جنگ جهانی دوم تشکیل شد و هم اکنون ۲۸ کشور اروپایی و دو و ایالات متحده آمریکا و کانادا عضو این پیمان هستند که دفتر اصلی آن در بلژیک قرار دارد.

پیمان ناتو یک سیستم دفاع جمعی است، یعنی کشورهای عضو ناتو موافقت کرده‌اند که در صورت حمله عوامل خارجی به هر یک از کشورهای عضو از یکدیگر دفاع کنند.

اما در برابر پیمان ناتو، پیمان‌ ورشو قرار دارد، یک دفاعی جمعی که توسط جماهیر شوروی و هفت کشور تابع آن امضا شده بود و در سال ۱۹۵۵ پس از ملحق شدن آلمان غربی به ناتو امضا شد.

کشورهای عضو پیمان ورشو بلوک شرق و کشورهای عضو ناتو، بلوک غرب خوانده می‌شوند. کشورهای عضو ناتو و پیمان ورشو خود را رقیب یکدیگر دانسته، سیستم دفاعی مختص خود را ایجاد کرده و در رقابت تسلیحاتی با یکدیگر بودند.

پس از ملحق آلمان شرقی به آلمان غربی در سال ۱۹۹۰، سرانجام در سال ۱۹۹۱ پیمان ورشو نیز توسط ۶ عضو باقیمانده آن منحل شد و کم‌کم کشورهای بیشتری در اروپا عضو ناتو شدند.

علی رغم قولی که به روسیه داده شده بود که ناتو به مرزهای این کشور نزدیک نشود، اما با ملحق شدن کشورهای بیشتری به ناتو، قلمرو آن گسترش یافته و در صورت عضویت اوکراین، ناتو با روسیه هم‌مرز خواهد شد‌.

جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با توجه به تنش‌های ایجاد شده بین روسیه و اوکراین عنوان کرد که غرب در دادن قول‌هایی که نمی توانسته به آنها عمل کند دچار اشتباه شده که یکی از آنها درخواست عضویت اوکراین در ناتو بوده است.

مترجم و گوینده: مهرناز الماسی
منبع:
Business Standard