خبر خوش در راه است؟

لیلا مهداد- سلام. ما معلمان قراردادکار معین استان سیستان‌وبلوچستان هستیم. هفت ماهی است بدون حقوق و بیمه چشم انتظار حکم و کُد پرسنلی مانده‌ایم. در دورترین نقطه این کشور، کلاس درس را خالی نگذاشته‌ایم، ولی متاسفانه هیچ پیشرفتی در روند کار استخدامی ما صورت نگرفته است. امید داریم با رسانه‌ای شدن این موضوع جناب صحرایی و مدیرکل آموزش‌وپرورش زودتر ما را از بلاتکلیفی دربیاورند.

نامه‌ای کوتاه از طرف 2هزار و 70 معلم قرارداد کار معین استان سیستان‌وبلوچستان که همه امیدشان تبدیل وضعیت‌شدن و رسیدن به امنیت شغلی است. البته امیدشان، ناامید نشده و سرپرست وزارت آموزش و پرورش از خبرهای خوب برای معلمان در هفته معلم خبر داده است. وزارت آموزش و پرورش اعلام کرده؛ «حقوق معلمان قراردادی به استان‌ها واریز شده و کار احتساب بیمه آنها نیز در حال انجام است و حقوق به حساب معلمان واریز خواهد شد.» سرپرست وزارت آموزش و پرورش از استخدام 56هزار معلم از طریق 2آزمون استخدامی در سال جاری و بسترسازی برای جذب دانشجومعلم از طریق دانشگاه‌های مادر کشور هم خبر داده است. «رضامراد صحرایی» از  آزمونی گفته که در نهایت منجر به استخدام 28هزار  آموزگار دوره ابتدایی در سطح کشور خواهد شد؛«به زودی آزمون استخدامی دیگری برای جذب معلمان متوسطه اول و دوم و فنی و حرفه‌ای و کاردانش برگزار خواهد شد که در این آزمون نیز ۲۸ هزار معلم جذب خواهند شد.» اگرچه سرپرست وزارت آموزش و پرورش درخصوص اعتراضات برخی از معلمان به رتبه‌بندی  اعلام کرده؛«پس از اتمام بررسی اعتراضات برخی معلمان به رتبه‌بندی، با هماهنگی کمیسیون‌های دولت به دنبال اصلاح آیین‌نامه رتبه‌بندی معلمان خواهیم بود.»

پرونده‌های مربوط به تبدیل وضعیت معلمان قرارداد کار معین تشکیل شده و ماه‌هاست منتظر تعیین‌تکلیف مانده‌اند: «همه همکاران‌مان تشکیل پرونده داده‌اند، اما می‌گویند دست نگه‌دارید هنوز چیزی مشخص نیست. به هر ارگانی مراجعه می‌کنیم جواب درستی نمی‌گیریم.»

هیچ ارگانی جواب درستی نمی‌دهد

«از مهرماه حقوقی دریافت نکرده‌ایم، بیمه‌ای هم برایمان رد نشده است.» «اسماعیل سپاهی» جزو 2هزار و 70 معلمی است که ماه‌هاست چشم‌انتظار تبدیل وضعیتش مانده: «ما دقیقا از اول مهر سر کلاس‌ها حاضر شدیم؛ در مدارس همپایه مدارس رسمی با همان شرایطی و زمانی که معلمان رسمی تدریس می‌کردند، درس دادیم.» بلاتکلیفی وجه‌مشترک همه این معلمان قرارداد کار معین است: «از مهرماه تشکیل پرونده داده‌ایم. گفتند تبدیل وضعیت می‌شوید، اما از آن موقع تا امروز یک ریال هم واریزی نداشته‌ایم و همچنان منتظر تعیین‌تکلیف‌مان هستیم.»

طرح خرید خدمات آموزشی به سال 93 برمی‌گردد؛ طرحی که تحت‌عنوان معلمان خرید خدمات آموزشی اجرایی شد برای معلمانی که از مهر تا خردادماه بیمه داشتند. «سپاهی» از طرح دیگری می‌گوید که بعد از طرح خرید خدمات آموزشی مطرح شد؛ طرحی که سنوات را مدنظر قرار می‌داد برای تبدیل وضعیت: «گفتند آنهایی که سنوات 5، 8 و 9 سال دارند، تبدیل وضعیت می‌شوند.» همین طرح هم تشکیل پرونده‌هایی را از سوی معلمان شاهد بود، اما بی‌نتیجه.»

پرونده‌های مربوط به تبدیل وضعیت معلمان قرارداد کار معین هم تشکیل شده و ماه‌هاست منتظر تعیین‌تکلیف مانده‌اند: «همه همکاران‌مان تشکیل پرونده داده‌اند، اما می‌گویند دست نگه‌دارید هنوز چیزی مشخص نیست. به هر ارگانی مراجعه می‌کنیم، جواب درستی نمی‌گیریم.»

کمبود نیروی 8هزار نفری

معوقه چند ماهه، اجاره‌خانه معلمان را عقب انداخته. اغلب معلمان شرمنده اهل خانه شده‌اند و همه امیدشان تبدیل وضعیت‌شان است و بس. «سپاهی» از سال قبل می‌گوید؛ دوره‌ای که شرایط بهتر بود و هر سه چهارماه واریزی انجام می‌شد: «سال قبل به عنوان طرح خرید خدمات آمدیم. واریزی هر سه چهار ماه یک‌بار بود و تابستان هم تسویه کامل می‌شدیم، بیمه‌ها هم هر ماه پرداخت می‌شد، اما امسال بدون هیچ واریزی و بیمه‌ای گذشت.»

2هزار و 70 معلم اغلب فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های مختلف‌اند و هیچ‌کدام تجربه تحصیل در دانشگاه فرهنگیان را نداشتند: «فارغ‌التحصیل دانشگاه فرهنگیان بودیم تا الان وضعیت‌مان مشخص شده بود.» «سپاهی» و سایر همکارانش با وضعیت مشابه او از ابتدا برای تدریس با قراردادی که از پرداخت حقوق ماهانه خبر می‌داد، مشغول کار شدند: «از سال 93 قرار شد این طرح اجرا شود، نمی‌دانم مشکل کجاست؟»

اداره کل آموزش‌وپرورش استان در قبال پیگیری مطالبات معلمان یک پاسخ دارد؛ ما پیگیر هستیم، اما از وزارتخانه ایراد گرفته‌اند و می‌گویند مشکل دارد و باید رفع شود!»

2هزار و 70 معلم بی‌پولی هفت ماهه را به جان خریده‌اند به امید زده شدن حکم‌شان: «طرح از وزارتخانه آمده، اما اینکه چرا اجرا نشده و دوباره برگشته وزارتخانه، سوال بی‌جواب ما معلم‌هاست. چرا معلمان را اذیت می‌کنند؟»

استان سیستان‌وبلوچستان با وجود بهره‌بردن از معلمان قرارداد کار معین، با کمبود نیروی آموزشی روبه‌رو است: «طبق آمارهای اداره کل با وجود معلمان رسمی، پیمانی و… هنوز استان با کمبود نیروی 8هزار نفری روبه‌رو است. چرا تبدیل وضعیت ما تسریع نمی‌شود؟»

2هزار و 70 معلم اغلب فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های مختلف‌اند و هیچ‌کدام تجربه تحصیل در دانشگاه فرهنگیان را نداشتند: «فارغ‌التحصیل دانشگاه فرهنگیان بودیم تا الان وضعیت‌مان مشخص شده بود.» «سپاهی» و سایر همکارانش با وضعیت مشابه او از ابتدا برای تدریس با قراردادی که از پرداخت حقوق ماهانه خبر می‌داد، مشغول کار شدند: «از سال 93 قرار شد این طرح اجرا شود، نمی‌دانم مشکل کجاست؟»

تهران، خراسان‌رضوی و البرز تبدیل وضعیت شدند، اما ما نه

بلوچ‌زهی‌ام؛ یکی از نیروهای آموزش‌وپرورش استان سیستان‌وبلوچستان. سال 94 سرباز معلم بوده در اداره عشایر: «در نقاطی که نیروهای رسمی به هیچ‌وجه خدمت نمی‌کردند، سرباز معلم بودم.» بلوچ‌زهی می‌گوید در نقاط محروم اغلب سرباز معلم‌ها و خرید خدماتی‌ها تدریس می‌کنند: «سال 96 سرباز معلمی‌ام تمام شد و 98 به صورت خرید خدماتی دوباره در مناطق محروم از پایه اول تا ششم تدریس کردم.»

همه این سال‌ها سختی‌ها را به جان خریده تا روزی تبدیل وضعیت و از امنیت شغلی‌اش مطمئن شود: «سال گذشته، اوایل آبان‌ماه از اداره تماس گرفتند و گفتند شما نیروی زاهدان هستید و می‌خواهیم تبدیل وضعیت‌تان کنیم.» این تماس روزنه امیدی بود برای همه معلمانی که در شرایط «بلوچ‌زهی» بودند: «رفتیم ناحیه یک، همه مدارک از جمله شناسنامه، کارت ملی و… را که روال کار اداری است، بردیم. همان موقع گفتند چندماه دیگر شما تبدیل وضعیت می‌شوید، اما هنوز هم نشده‌ایم.»

یک‌بار وعده 15 بهمن‌ماه داده شده برای تعین‌تکلیف‌شان و زمانی وعده به 15 اسفندماه موکول شده، اما هنوز هم اتفاقی نیفتاده است: «در این مدت معلمان تهران، خراسان‌رضوی و البرز تبدیل وضعیت شدند، اما ما نه.»

چه نیازی به نیروهای واسط است

مدارسی که معلمان قرارداد کار معین تدریس می‌کنند، معلمان رسمی‌ای را به خود می‌بینند که کم‌سابقه‌ هم هستند: «مدرسه‌ای که من تدریس می‌کنم، معلمی آبان‌ماه بدون هیچ سابقه‌ای مشغول به کار و تعیین‌تکلیف شد.»

«بلوچ‌زهی» از یک پاسخ می‌گوید برای تعیین تکلیف نشدن‌شان: «همه ما 2هزار و 70 نفر سابقه کار داریم، اما می‌گویند به دلیل تخلفات اداره کل لغو شده! گفتند نمایندگان باید فراخوان بدهند که معلم‌ها مدارک را دوباره بیاورند تا این شرایط مشخص شود.»

«بلوچ‌زهی» از تامین اعتبار خبر می‌دهد: «تامین اعتبار شده، اما حقوق 6ماه سال قبل را واریز می‌کنند. بیمه مهر واریز شده، اما از آبان تا اسفندماه هنوز واریز نشده است و می‌گویند پاییز واریز می‌کنند.» همه 2هزار و 70 معلم یک درخواست دارند؛ امنیت شغلی. بلوچ‌زهی و معلمان دیگر می‌گویند چرا ما باید زیر نظر موسسه کار کنیم؟ چرا نباید زیر نظر خود دولت باشیم؟ «حقوق ما را دولت بدهد، ما معلم‌ها هم امنیت شغلی خواهیم داشت. زیر نظر موسسه کار کردن فایده‌ای ندارد. امسال سرکاریم، سال بعد می‌گویند نیرو نمی‌خواهیم، آن‌وقت ما چه کنیم؟ تعیین‌تکلیف شویم، کد پرسنلی می‌گیریم و حداقل اخراج‌مان نمی‌‎کنند.»

حقوق‌شان را از موسسه می‌گیرند: «وزارتخانه از خزانه مبلغی را تامین اعتبار می‌کند و پول به حساب وزارتخانه می‌رود، سپس به حساب اداره کل واریز می‌شود، بعد هم به حساب موسسه می‌آید تا درنهایت به دست معلمان برسد. 10درصد از دریافتی‌مان به حساب موسسه می‌رود، چون می‌گوید نیروی مورد نیازتان را تامین کرده‌ام. خود وزارتخانه با ما معلم‌ها قرارداد ببندد تا این نیروهای واسطه از میان برداشته شوند.»

به وقت آبان 1401 بخشنامه‌ای از سوی وزارتخانه آموزش‌وپرورش به دست اداره کل رسیده مبنی بر اینکه سازمان اداری و استخدامی و سازمان برنامه‌وبودجه اعلام کرده‌اند هفت‌هزاروخرده‌ای را به صورت قرارداد کار معین از نیروهای خرید خدمات بگیرند: «از این تعداد 2هزار و 70 معلم در استان سیستان‌وبلوچستان هستند.»

بخشنامه‌ای که مسکوت ماند

«عبدالله ریگی»، ورودی مهر 98 است که تحت عنوان خرید خدمات جذب آموزش‌وپرورش شده: «مدرکم لیسانس آموزش ابتدایی است، همه این سال‌ها آموزگار بودم و در مقطع ابتدایی تدریس کردم.»

«ریگی» هم هفت ماهی است حقوقی به خانه نبرده: «از مهر 1401 تا امروز حقوقی دریافت نکرده‌ام. از اداره کل پیگیر شدم، گفتند از وزارتخانه تامین اعتبار نشده است.» تامین اعتبار برای سرباز معلم‌ها و… صورت گرفته، گویا در این میان تنها خرید خدماتی‌ها بی‌بهره مانده‌اند: «وضعیت همه مشخص است و تنها ما خرید خدماتی‌ها سرگردانیم.»

به وقت آبان 1401 بخشنامه‌ای از سوی وزارتخانه آموزش‌وپرورش به دست اداره کل رسیده مبنی بر اینکه سازمان اداری و استخدامی و سازمان برنامه‌وبودجه اعلام کرده‌اند هفت‌هزاروخرده‌ای را به صورت قرارداد کار معین از نیروهای خرید خدمات بگیرند: «از این تعداد 2هزار و 70 معلم در استان سیستان‌وبلوچستان هستند.»

قول‌وقراری که دقیقه 90 معلق شد!

تشکیل پرونده، گرفتن تاییدیه تحصیل، سوءپیشینه و… همان آبان‌ماه انجام شد برای تعیین‌تکلیف شدن: «دقیقه 90، یک روز مانده به نوروز اعلام کردند طرح تعلیق شده. اعلام کردند چالشی میان سازمان امور اداری و استخدامی و برنامه‌وبودجه پیش آمده، هرچند همه استان‌ها تعیین تکلیف شدند، به غیر از سیستان‌وبلوچستان.»

نمایندگان پیگیر هستند برای مشخص‌شدن وضعیت، اما امروز و فردا شدن آن حوصله معلمان را سر برده و بیش از گذشته ناامیدشان کرده است: «امروز و فردا می‌کنند، اما هنوز خبری نیست. کسی جواب روشنی نمی‌دهد که اصلا چرا طرح معلق شد؟»

با شروع سال تحصیلی جدید 2هزار و 70 معلم دل‌شکسته سر کلاس‌ها خواهند رفتند: «استان با کمبود نیرو روبه‌رو است، ما سرکلاس‌ها خواهیم رفت، چون اگر بخواهند 2هزار و 70 معلم را اخراج کنند، مشکل کمبود معلم‌شان بیش از گذشته می‌شود. 2هزار و 70 کلاس بی‌معلم می‌مانند. اما با چه روحیه‌ای سرکار برویم؟ وقتی معلم‌های دیگر ماه‌به‌ماه حقوق می‌گیرند. ما در میان خرید خدماتی‌ها معلم نمونه کشوری داشتیم، فرق ما با بقیه چیست؟» این 2هزار و 70 معلم در روستاها و شهرهای استان مشغول خدمت‌اند: «حتی در خود زاهدان هم تدریس می‌کنند، این در حالی است که اداره کل می‌گوید تا اعتبار ندهند کاری از دست ما برنمی‌آید.»

«معوقات پرداخت‌ و به حساب معلم‌ها واریز شده، البته به شکل خرید خدمات.» او ادامه می‌دهد: «این نوع پرداختی تفاوت خاصی ندارد. در قرارداد کار معین، طرف حساب وزارتخانه است، ولی در خرید خدمات، طرف حساب موسسه یا شرکت است. هر دو آنها 9ماه‌ هستند و در مبلغ دریافتی هم تفاوتی وجود ندارد.»

در سطح اختیارات استان نیست

«چیزی که مشخص است استان سیستان‌وبلوچستان با کمبود نیرو مواجه است.» به گفته معاونت آموزش‌وپرورش استان سیستان‌وبلوچستان، تعیین‌تکلیف این تعداد معلم جزو اختیارات استان نیست. سازمان امور اداری و استخدامی و وزارتخانه چنین توانایی دارند. درواقع بخشی را مجلس و بخشی را وزارتخانه باید تصمیم بگیرد و بگویند برای این مسأله چه راهکاری دارند.

«داوود ذالفقاری» می‌گوید تمام وظایف را داره کل انجام داده و حتی مشخص کردیم به چه تعداد و در کدام مناطق نیازمند نیرو هستیم: «بقیه کار به دست مجلس و وزارتخانه و سازمان امور اداری و استخدامی است.» «ذالفقاری» معتقد است معوقات هفت ماهه نیست و 6ماهه است: «معوقات پرداخت و به حساب معلم‌ها واریز شده، البته به شکل خریدخدمات.» او ادامه می‌دهد: «این نوع پرداختی تفاوت خاصی ندارد. در قرارداد کار معین، طرف حساب وزارتخانه است، ولی در خرید خدمات، طرف حساب موسسه یا شرکت است. هر دو آنها 9ماهه هستند و در مبلغ دریافتی هم تفاوتی وجود ندارد.»  گفته‌ها و شنیده‌ها حاکی از این است که در پرداخت‌ها از طرف موسسه یا شرکت 10درصد به موسسه تعلق دارد: «دولت در قرارداد با این موسسات یا شرکت‌ها یک میزان مبلغ اضافه پرداخت می‌کند، البته 10درصد نیست، حدودا 2 تا 3درصد است.»