امروز سالروز ولادت باسعادت حضرت زينب كبري (س) و روز پرستار است؛ جامعه اي كه به روايت آمار شامل ٢١٠ هزار پرستار شاغل در کشور است که در یک‌هزار و ٥٠ بیمارستان فعالیت می‌کنند.
به گزارش شهروندآنلاين، جامعه پرستاري كشور از سال ٨٦منتظر تعیین تکلیف قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری بود تااینکه پیگیری‌های دولت سیزدهم آن را اجرایی کرد. این در حالی است که طی دو سال گذشته نزدیک به ٢٠دانشکده یا مرکز آموزش عالی پرستاری جدید، تاسیس شده و این یعنی از ١٩٦مرکز به ٢١٢مرکز یا دانشکده پرستاری در کشور رسیده‌ایم. اگرچه آمارهای سال ١٣٩٩از حدود٧هزار دانشجوی پرستاری خبر می‌دادند و آمارهای دولت سیزدهم از ١٠هزار و ٥٠٠دانشجوی رشته پرستاری خبر می‌دهند، اگرچه با درنظر گرفتن دانشجویان اتاق عمل و هوش‌بری این آمار به نزدیک ١٤هزار نفر می‌رسد.
اقدامات دولت سیزدهم در حوزه سلامت
از ابتدای دولت سیزدهم چهار هزار پروژه بهداشتی در کشور شروع شد. معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ٢٩آبان ١٤٠٢گفته بود از این تعداد سه هزار طرح تاکنون به ثمر نشسته است. اگرچه ١٢میلیون نفر در پنج‌دهک اول درآمدی رایگان تحت پوشش بیمه سلامت قرار گرفته‌اند، به غیر از ٢٠میلیون نفر جمعیت روستایی، عشایر و شهرهای کمتر از ٢٠هزار نفر که از این خدمات بهره‌مند هستند. در طرح دارویار سهم بیمار، بیمه و یارانه سلامت نسخه الکترونیک به ٩٨درصد افزایش یافت، البته سیستم اطلاعات بیمارستانی(HIS) نیز به‌روز‌رسانی شد.
دولت سیزدهم در افتتاح مراکز دندانپزشکی هم افزایش چهاربرابری را به نام خود ثبت کرده است، البته در دولت سیزدهم با راه‌اندازی ٦٧مرکز سطح ٢و ١٢٣مرکز سطح ٣، شبکه درمان ناباروری در کشور شکل گرفته، اگرچه توسعه این مراکز در دستور کار است تا خدمات موردنیاز چهار میلیون و ٥٠٠هزار زوج نابارور، ارائه شود. اگرچه توزیع ٧٥درصد از متخصصان در مناطق محروم و کمتربرخوردار از اقدامات این دولت بوده در مسیر محرومیت‌زدایی. در دولت سیزدهم، صندوق حمایت از بیماران صعب‌العلاج با حمایت مجلس راه‌اندازی شد که در سال گذشته ٥هزار میلیارد تومان و در سال‌جاری نیز ٧هزار میلیارد تومان اعتبار برای آن درنظر گرفته شده و از طریق آن حمایت کافی از بیماران صعب‌العلاج که تا قبل از آن دچار هزینه‌های کمرشکن می‌شدند، صورت می‌گیرد. اینها تنها گوشه‌ای از اقدامات دولت سیزدهم در حوزه سلامت است.
پروژه‌ای که بعد از ٣٤سال در دولت سیزدهم افتتاح شد
در بازه زمانی سه سال قبل از دولت سیزدهم، ٥٢بیمارستان جدید افتتاح شده بود؛ عددی که در دولت سیزدهم به ١٠٦پروژه بیمارستانی افزایش یافت. کلان بیمارستان هوشمند حضرت مهدی(عج) با هزار تخت و کلان بیمارستان غدیر با ٨٢١تخت از نمونه‌های آن بود، اگرچه بیمارستان امام‌خمینی شهریار هم پس از ٣٤سال انتظار مقارن با سالروز ولادت حضرت زینب‌کبری سلام‌الله‌علیها افتتاح می‌شود؛ گامی دیگر در مسیر عدالت سلامت در دولت سیزدهم. اصلی‌ترین سیاست وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دولت سیزدهم، اجرای برنامه عدالت و تعالی نظام سلامت به‌ویژه در نقاط کم‌برخوردار کشور است.
اگرچه از اقدامات مهم این وزارتخانه در بیش از دو سال گذشته، تکمیل و اتمام پروژه‌های نا‌تمام بهداشتی و درمانی بوده تا هرچه سریع‌تر وارد مدار خدمت‌رسانی شوند. همین رویکرد در دولت سیزدهم موجبات این را فراهم آورده تا بیش از ١٥هزار تخت بیمارستانی افتتاح شود، رویه‌ای که همچنان ادامه دارد. به‌عنوان نمونه بیمارستان امام‌خمینی شهریار با ٣٠٠تخت بستری در ١٨بخش بیمارستانی و یک درمانگاه با مساحت ٣هزار و ٦٠٠مترمربع در چهار طبقه و از اول آبان ١٤٠٢به‌صورت آزمایشی شروع به پذیرش بیمار و انجام اعمال جراحی کرده و امروز هم بطور رسمي توسط رييس جمهوري افتتاح شد. این پروژه در اواخر سال ٩٧از مؤسسه خیریه کوثر تحویل و در سال ٩٨با پیشرفت ٨٦درصدی به دانشگاه علوم پزشکی ایران سپرده شد. در شهریور ١٤٠١در دولت سیزدهم و طی سفر استانی رئیس‌جمهوری و با دستور اکید ایشان، بودجه لازم به پروژه اختصاص یافت و وزارت بهداشت با برنامه‌ریزی فشرده و استفاده حداکثری از منابع فیزیکی و نیروی‌انسانی طی ١٤ماه ساخت بیمارستان را تکمیل کردند. کل بودجه ساخت بیمارستان و خرید تجهیزات پزشکی بر آن بالغ بر ٨٧٠میلیارد تومان است.
با کمبود حداقل ٣٠هزار نیروی پرستاری مواجهیم
«در پی افزایش تعداد تخت‌های بیمارستانی و بازنشستگی نیروهای پرستاری با کمبود حداقل ٣٠هزار نیروی پرستاری مواجه شده‌ایم.» رئیس شورای‌عالی نظام پرستاری ٢٧آبان گفته بود یکی از مهم‌ترین مشکلات در حوزه پرستاری، معضل کمبود شدید نیروی پرستاری است. بنابرنظر «شمس‌الدین شمس» افزایش سالمندی و برخی بیماری‌های مزمن منجر به این شده که بخشی از مردم نیازمند دریافت خدمات پرستاری در منزل باشند. به‌گفته «شمس» اغلب جامعه از نظر اقتصادی قدرت دریافت خدمات پرستاری در منزل را ندارند، زیرا پوشش بیمه‌ای برای این خدمات وجود ندارد؛ امیدواریم در قالب قانون برنامه هفتم توسعه موضوع پوشش بیمه‌ای خدمات پرستاری در منزل نیز مورد توجه قرار بگیرد. بنابرنظر رئیس شورای‌عالی نظام پرستاری اختصاص فوق‌العاده خاص و اجرای درست قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری و پرداخت تعرفه پرستاران براساس عملکرد خود آنها، از مطالباتی است که باید برای پرستاران تحقق یابد.
کمبود ٦میلیون پرستار در دنیا
کمبود پرستار؛ معضلی که تنها به ایران معطوف نمی‌شود، زیرا در دنیا به ٣٤میلیون پرستار نیاز است. این در حالی است که تنها ٢٨میلیون پرستار در دنیا فعالیت می‌کنند، معضلی که در کشورهایی که جمعیت مسن‌تری دارند بیش از سایرین نمود پیدا می‌کند. معاون پرستاری وزارت بهداشت ٢٧آبان گفته بود؛ «برای تربیت نیروی‌انسانی سالی ٢٠تا ٢٥درصد افزایش ظرفیت داشتیم.» بنابرنظر «عباس عبادی» پرستاری که جذب می‌شود باید انگیزه ماندن در سیستم و خوب کار کردن را داشته باشد: «توانمندسازی، برگزاری دوره‌های آموزشی، تخصصی‌سازی پرستاری، موضوعات مرتبط با معیشت و… می‌توانند مسیرهای رسیدن به این مهم باشند.» به‌گفته معاون پرستاری وزارت بهداشت طی دوسال گذشته تلاش‌ها بر اصلاح وضعیت پرداخت‌ها به پرستاران بوده است.
اندیشیدن به مسکن کارکنان و پرسنل برای ماندگاری در مجاورت بیمارستان‌ها
درخواست ما ٧٥هزار نفر برای کل نظام سلامت است که معمولا ٤٠تا ٤٥درصد مربوط به حوزه پرستاری می‌شود. معاون پرستاری وزارت بهداشت ٢٧آبان گفته بود؛ بیشترین علت فرسودگی پرستاران به‌خاطر کمبود نیروی‌انسانی است که اگر جذب افزایش یابد، فشار کاری نیروها هم کمتر می‌شود. از طرفی باید به پرستاری به‌عنوان مشاغل سخت و زیان‌آور، نگاه ویژه داشته باشند. بنابر نظر «عباس عبادی» سهم استخدام گروه پرستاران از آزمون استخدامی وزارت بهداشت ١٢هزار نفر بود که ١٠هزار نفر در بخش درمان و ٢هزار نفر در بخش بهداشت و پیش‌بیمارستانی می‌توانند جذب شوند. به‌گفته «عبادی» میانگین گروه پرستاری به تخت ١,٢است که استاندارد آن ١.٨است، ولی در برخی شهرها شاید این عدد ٠.٧یا ٠.٦هم باشد. دستور شخص وزیر بهداشت این بوده که برای بیمارستان‌های جدیدالتاسیس به فکر مسکن کارکنان و پرسنل هم باشیم تا بتواند ماندگاری در مجاورت بیمارستان‌ها را افزایش دهد.
تمایل پرستاران به اشتغال در شهرهای کوچک‌تر
تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری تقریبا دوسال است که اجرا می‌شود. به‌گفته معاون پرستاری وزارت بهداشت به‌دلیل موضوعات اقتصادی شاید نتوانسته باشیم رضایت کامل همکاران را جلب کنیم: «مقداری به لحاظ پرداخت هم عقب‌ماندگی مزمن داریم که به‌طور متوسط تعرفه بین ٦تا ٨ماه با تأخیر پرداخت می‌شود.» بنابرنظر «عبادی» در برخی شهرها این تأخیر در حد یک یا دو ماه است اما در برخی شهرها هم ٨ماه است که عدد میانگین را اعلام کردیم. در این زمینه سازمان‌های بیمه‌گر باید کمک کنند تا پایه K پرستاری یا ارزش نسبی و ضرایب ریالی و تعداد بسته‌های ما افزایش یابد. برخی از گلایه‌های همکاران به‌حق است که باید اصلاح شود: «در دستورالعمل جدید در نقاطی مانند اتاق عمل، اورژانس و دیالیز ترمیم تعرفه صورت گرفته و برای سال بعد هم شورای‌عالی بیمه جلسات کارشناسی خود را آغاز خواهد کرد تا اتفاقات بهتری در سال آینده در این حوزه بیفتد.» به‌گفته معاون پرستاری وزارت بهداشت، گران شدن مسکن سبب شده میل ماندن در شهرهای بزرگ برخلاف سابق کاهش یابد و پرستاران مایل به‌کار در شهرهای کوچک‌تر باشند که آنجا هم ظرفیت برای همه عزیزان وجود ندارد: «همکاران سازمان نظام پرستاری و خانه پرستار و سایر انجمن‌های علمی باید علاوه بر مطالبه‌گری، همکاری کنند تا مشکلات برطرف شود و مردم از کمبود خدمات سلامت متضرر نشوند.»