نوروز 1400 هم دندان روی جگر بگذاریم و سفر نرویم

راضیه زرگری- سه عید می‌‌شود که تعطیلات همه مردم ایران عادی و بدون دغدغه نبوده است؛ سال ۱۳۹۸ سیل سین هشتم بسیاری از مردم شد؛ استان های زیادی را درگیر و شیرینی تعطیلات نوروزی را به کام همه تلخ کرد. نوروز ۱۳۹۹ ابتدای راه ویروس عجیب و غریب قرن بود، بیشتر مردم در بهت و ترس در خانه ماندند و خطر ویروس را به حدی جدی گرفتند که حتی نان‌هایشان را هم در خانه می‌پختند. آن روزها همه بدون استثنا فکر می‌کردند با شروع فصل گرما ویروس از بین می‌رود و وضعیت به حال عادی برمی‌گردد.

معادلات اما زمانی به هم ریخت که کرونا کل کره‌خاکی را فلج کرد. قصه ویروس در ایران به فرازونشیب‌های فراوان، موج‌های دوم و سوم و تلفات نزدیک به 500نفر در روز رسید و حالا در آستانه نوروز 1400 مهم‌ترین زنگ خطر باز هم همان ویروس است و مهم‌تر از آن نوع جهش‌یافته‌اش.

حالا اما در شرایطی هستیم که هشدار موج چهارم جدی است و استان خوزستان با کرونای انگلیسی به‌شدت دست‌وپنجه نرم می‌کند. سفر به راحتی آب‌خوردن ویروس را جابه‌جا می‌کند،با این حال تورهای نوروزی یکی پس از دیگری در حال تکمیل ظرفیت است، قیمت بلیت هواپیما سر به فلک می‌کشد، بلیت قطارهای نوروزی هم چندثانیه بعد از شروع پیش‌فروش اینترنتی، توسط آژانس‌های مسافربری خریداری می‌شود.

همین روزهای پایانی سال هم اکثر دفاتر خدمات گردشگری تورهای متعدد برگزار می‌کنند. همه اینها درحالی اتفاق می‌افتد که هشدار خیز دوباره کرونای جهش‌یافته، مسئولان ستاد ملی مقابله با این ویروس را به تکاپو انداخته تا تکلیف سفرهای نوروزی را از حالا مشخص کنند.

سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا که چند روز پیش گفته بود شنبه تعیین سفرهای نوروزی را مشخص می‌کند و رنگ‌بندی نهایی شهرها و استان‌های مختلف برای سفر را اعلام می‌کند. در شصتمین جلسه ستاد ملی کرونا از بحث‌ها و حرف و حدیث‌های مختلف درباره سفرهای نوروزی گفت و البته هشدار داد موج جدید کرونا با شکل‌گیری سفرها قطعی است.

رئیسی با اشاره به مصوبات ستاد کرونا برای تعطیلات نوروز، گفت: «بحث‌های مختلفی مطرح شد، از جمله بحث تعطیلات عید نوروز و سفرها.»

تا حد امکان یعنی به هیچ‌وجه

روز جمعه هم وزیر بهداشت درباره اینکه سفرها می‌تواند بسیار خطرناک باشد و منجر به انتقال ویروس شود، هشدار داد.

«ویروس جهش‌یافته قدرت سرایت بالایی دارد. اگر از استانی به استان دیگر جابه‌جا شود، قطعا می‌تواند آن استان را درگیر کند.» رئیسی با این توضیحات تأکید کرد: «اگر این سفرها اتفاق بیفتد، استانی که الان وضعیت باثباتی دارد، قطعا وضعیتش بدتر می‌شود و موج جدیدی شکل می‌گیرد.»

رئیسی ادامه داد: «به همین دلیل باید سفرها تا حد امکان انجام نشود. درست است که مردم واقعا تحت فشار بوده و هستند.»

سخنگوی ستاد ملی کرونا تأکید کرد: «گرچه شاید فشار روحی و روانی و خستگی مردم باعث شود که تحمل و آسیب‌پذیری را داشته باشند، اما خواهشی که داریم این است که تا حد امکان این سفرها به هیچ‌وجه انجام نشود تا امسال را هم با شرایط ثابتی بگذرانیم.»

واکسیناسیون ویروس کرونا چندماهی می‌شود که در کشوهای مختلف جهان شروع شده و ایران هم با واردات واکسن، ایمن‌سازی جمعی را بر اساس اولویت‌ها استارت زده است. قطعا از سال آینده که بحث واکسیناسیون کامل‌تر می‌شود، می‌توانیم به گذراندن تعطیلات بدون دغدغه ماسک و الکل و انتقال ویروس فکر کنیم.

همان‌طور که رئیسی تأکید کرد: «سال‌های بعد می‌توانیم تعطیلات بهتری داشته باشیم، آن هم همراه با عزیزان‌مان در کنار یکدیگر که مبادا به دلیل سفرهای چند روزه عزیزان‌مان دیگر در کنار ما نباشند که این ضایعه‌ای جبران‌ناپذیر است.»

پروتکل‌های بسیار سختگیرانه برای شهرهای زرد و آبی

«سفر به شهرهای قرمز و نارنجی کاملا ممنوع شده و در سایر شهرها اعم از زرد و آبی با رعایت پروتکل‌های بسیار سختگیرانه است.» رئیسی با اعلام این تصمیم ستاد ملی کرونا عنوان کرد: «هدف این است که مردم بتوانند سفرهای ضروری خودشان را انجام دهند. البته ما همچنان تقاضا داریم که از سفر اجتناب کرده و سفرهای غیرضروری امسال ممنوع باشد.»

بر اساس مصوبه‌ای که در ستاد ملی کرونا به اجماع رسیده، سفر در شهرهای قرمز و نارنجی کاملا ممنوع و در سایر شهرها هم با رعایت شیوه‌ها و پروتکل‌های سختگیرانه مدیریت می‌شود.

اما اینکه چه تصمیماتی گرفته می‌شود، یک وجه ماجراست؛ اجرای منظم و دقیق محدودیت‌هاست که می‌تواند از بروز بحران دوباره جلوگیری کند.

محمود واعظی، مسئول دفتر ریاست‌جمهوری چند روز پیش از اعمال محدودیت‌های بیشتر برای سفر نوروزی به شهرهای شمالی و جنوبی خبر داده بود. با این حساب شهرهای گردشگرپذیر در ایام نوروز با محدودیت ورود گردشگران رو‌به‌رو خواهد شد.

پس از آن، جانشین رئیس‌پلیس راهور ناجا از محدودیت سفر به هفت شهر مقصد گردشگری خبر داد و بیان کرد: «سفر به شهرهای مشهد، شیراز، اصفهان، بوشهر، بندرعباس، کیش و قشم نیز ممنوع است.»

البته این سفرها درصورتی که با خودروی شخصی باشد، ممنوع است، وگرنه همچنان خرید بلیت هواپیما، اتوبوس و قطار برای این مقاصد ادامه دارد. هر چند که گفته شد پیش‌خرید بلیت نوروزی انجام نشود، اما برای خرید بلیت مسافران تاکنون هیچ محدودیتی درنظر گرفته نشده است.

ولی تیموری معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اخیرا عنوان کرد که پیش‌شرط این سفرها این است که شرایط فعلی تغییر نکند و همین شرایط ماندگار باشد.

نه سیخ بسوزد نه کباب!

تیموری البته ماندگاری این شرایط را منوط به رعایت پروتکل‌های بهداشتی و نظارت بر رعایت آن دانسته است.

معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تصریح کرد: «برای ورود مسافر به شهرهای مسافرپذیر دارای وضعیت زرد، طی روزهای آینده تصمیم‌گیری خواهد شد. به ‌نظر می‌رسد با کمک دست‌اندرکاران و مردم در نوروز ۱۴۰۰ به‌گونه‌ای عمل کنیم که هم سفرهای نوروزی انجام شود و هم پروتکل‌های بهداشتی رعایت شود.»

اینها همه درشرایطی است که یک عضو ستاد ملی کرونا در گفت‌وگو با «شهروند» تأکید می‌کند که درصورت انجام سفرهای نوروزی در هفته سوم فروردین قطعا شاهد خیز دوباره ویروس خواهیم بود.

آردا کیانی فوق تخصص ریه به «شهروند» توضیح می‌دهد: «توصیه ما این است که مردم به هیچ‌وجه سفر نروند؛ با این حال اگر قرار است اجازه سفر داده شود، بهتر است با خودروی شخصی به سفر بروند تا با تورهای گردشگری.»

کیانی در پاسخ به این سوال که پیش‌بینی موج چهارم در صورت رعایت‌نشدن پروتکل‌ها خواهد بود یا این اتفاق اجتناب‌ناپذیر است، به «شهروند» توضیح داد: «رعایتی وجود نخواهد داشت؛ کلا همه باید قرنطینه شوند. ما می‌دانیم که مردم سخت‌شان است و از وضعیت پیش‌آمده خسته شده‌اند ولی باید این سختی را به خودمان بدهیم و تا زمانی که واکسیناسیون بیش از 70درصد جمعیت کشور صورت نگرفته، به سفر نروند.»

این عضو ستاد ملی کرونا تأکید می‌کند که در تور به هیچ‌وجه امکان رعایت پروتکل‌ها وجود ندارد. افراد با پس‌زمینه‌های مختلف کنار هم جمع می‌شوند و مدیریت شرایط غیرممکن می‌شود.

با این حساب مسلما موج چهارم کرونا را در هفته سوم فروردین خواهیم داشت. این درحالی است که درحال حاضر شرایط در اکثر استان‌ها به ثبات رسیده است.

کیانی در پاسخ به این سوال که پیش‌بینی موج چهارم در صورت رعایت‌نشدن پروتکل‌ها خواهد بود یا این اتفاق اجتناب‌ناپذیر است، به «شهروند» توضیح داد: «رعایتی وجود نخواهد داشت؛ کلا همه باید قرنطینه شوند. ما می‌دانیم که مردم سخت‌شان است و از وضعیت پیش‌آمده خسته شده‌اند ولی باید این سختی را به خودمان بدهیم و تا زمانی که واکسیناسیون بیش از 70درصد جمعیت کشور صورت نگرفته، به سفر نروند.»

باید حداقل 85درصد جامعه واکسینه شوند

این فوق تخصص ریه توضیح داد: «با توجه به اینکه کرونای انگلیسی هم آمده و  عدد آ صفر آن بالاتر از 2 است، در نتیجه باید حداقل 85درصد جامعه واکسینه شوند تا بتوانیم به یک ایمنی جمعی دست پیدا کنیم.»

کیانی ادامه داد: «توصیه جدی ما این است که از این به بعد مردم واکسیناسیون را جدی بگیرند. ان‌شاءالله دولت واکسن به اندازه کافی تهیه خواهد کرد.»

او در واکنش به موضع‌گیری برخی از مردم در مقابل واکسن نیز، گفت: «ما می‌گوییم بهتر است واکسن تزریق شود. هر واکسنی که هست؛ یعنی نگوییم ما حتما واکسن مدرنا و فایزر می‌خواهیم. هر واکسنی که برای مردم تهیه می‌شود، می‌تواند درصورت تزریق حداکثری جامعه را نسبت به ویروس ایمن کند.»

این عضو ستاد ملی کرونا با اشاره به اینکه نه‌تنها سفرهای نوروزی بلکه هرگونه سفر و فعالیت گردشگری باید تا زمانی که 85درصد جامعه واکسینه نشده‌اند، متوقف شود، به تجربه موفق کشور استرالیا اشاره کرد: «در استرالیا 8ماه قرنطینه کامل اعمال شد؛ به‌طوری که هیچ کسی نمی‌توانست بیرون برود، مگر برای خرید مایحتاج زندگی تا محدوده  5-4کیلومتری  و نتیجه مطلوب هم گرفته شد.»

مهار ویروس با اتکا به مسئولیت‌پذیری جامعه

توصیه جدی متخصصان، فعالان و مسئولان بهداشتی کشور عدم رفت‌وآمد غیرضرور به‌ویژه برای افراد خطرپذیر است و بسیاری نگرانی‌ها که در خصوص شیوع بیماری با توجه به رفت‌وآمدهای نوروزی وجود دارد، اما حسن روحانی رئیس‌جمهوری روز پنجشنبه عنوان کرد می‌توان با اتکا بر مسئولیت‌پذیری جامعه و مردم، حساسیت‌هایی که نسبت به حفظ سلامت وجود دارد، امیدوار بود که با رعایت دستورالعمل‌ها، امکان تردد در ایام نوروز به شهرهای با وضعیت آبی و زرد فراهم شود.

سعید نمکی، وزیر بهداشت نیز در اظهارنظر جدیدتری اعلام کرده که مطلقا موافق سفر به هیچ شکلی نیست. از طرفی رهبر معظم انقلاب اسلامی بعد از غرس دو نهال میوه به مناسبت هفته درختکاری فرمودند: «هرچه ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام کرد، باید عمل شود. اگر سفر را ممنوع کردند، مردم به سفر نروند، بنده هم قطعا مانند سال گذشته به سفر نخواهم رفت.»

عید نوروز در پیش است و همه ما خسته هستیم و دوست داریم هرچه زودتر روزی برسد که  جامعه با رسیدن به ایمنی بعد از واکسیناسیون، با خیال راحت سفر کنند و به دوران عادی پیش از کرونا که حالا به رویا می‌ماند، برگردیم. در عین حال هر فرد به نوعی نگران موج‌های بعدی است و متأسفانه مسافرت به‌عنوان اصلی‌ترین عامل در گردش ویروس مؤثر است.