فاجعه چرنوبیل در تاریخ ۲۶ آوریل ۱۹۸۶ در رآکتور هسته‌ای شماره ۴ در نیروگاه چرنوبیل در نزدیکی شهر پریپیات در شمال اوکراین که آن زمان بخشی از اتحادیه جماهیر شوروی بود، رخ داد. در این فاجعه و در پی دو انفجار مهیب، مواد رادیو اکتیو فراوانی آزاد شد. این حادثه در جریان یک آزمایش ایمنی در این رآکتور اتفاق افتاد. قرار بود طی این آزمایش قطعی برق الکتریکی شبیه‌سازی شود. هدف از این آزمایش کمک به یافتن یک روش ایمنی جهت تداوم گردش آب خنک‌کننده هسته رآکتور در صورت قطعی برق، تا زمانی که ژنراتورهای پشتیبان بتوانند برق را تأمین کنند، بود.
وقفه زمانی بین قطعی برق و برقراری برق پشتیان حدود یک دقیقه بود. این ۶۰ ثانیه به عنوان یک مشکل امنیتی بالقوه در نظر گرفته شده بود که می‌توانست باعث گرم شدن بیش از حد هسته رآکتور شود.
در این آزمایش برق قطع شده و جریان آب خنک‌کننده هسته متوقف شد. اما شرایط آزمایش از کنترل کارکنان مربوطه خارج شده و پس از قطع برق مقدار زیادی انرژی به‌طور ناگهانی آزاد شده و آب خنک‌کننده در اطراف هسته رآکتور شروع به بخارشدن کرد. تجمع انرژی و فشار بخار آب داغ باعث جدا شدن سرپوش فولادی رآکتور شده و ورود اکسیژن به آن و ترکیب آن با مواد درون رآکتور انفجار و آتش‌سوزی مهیب و تخریب کامل رآکتور را رقم زد. اما فاجعه به اینجا ختم نشده و به مدت 9روز ذرات رادیواکتیو خطرناک در هوا منتشر شد. بالگردهای ارتش با ریختن سرب و شن بر رآکتور سعی در کنترل دما و آتش‌سوزی داشتند. در پی این فاجعه شهرهای پریپیات، چرنوبیل و روستاهای اطراف تخلیه شده و شعاع این ناحیه آلوده به سرعت به ۳۰ کیلومتر افزایش یافت که همچنان هم محدوده پرخطر از نظر آلودگی رادیواکتیو محسوب شده و غیرمسکونی است. تشعشعات اتمی این حادثه حتی در اروپا نیز احساس شده و سوئد اولین کشوری بود که متوجه تشعشات غیرعادی در فضا شد. بسیاری از کارکنان، نیروهای آتش‌نشانی و ارتشیان در جریان مهار فاجعه و بسیاری از ساکنان شهرهای اطراف در اثر بیماری‌های ناشی از مواد رادیواکتیو نظیر مسمومیت پرتویی و یا انواع سرطان جان باختند.
این حادثه بدترین فاجعه غیرنظامی تاریخ جهان نام گرفته است.
ترجمه و گزارش: مهرناز الماسی
منبع: Euronews
لینک کوتاه:
https://shahrvandonline.ir/60220
کپی شد