در کنار امدادگرانی که هنگام وقوع بحران یا حادثه‌ای، دست از همه چیز شسته و راهی مأموریت‌های امدادی می‌شوند، عده‌ای با ثبت و ضبط این مأموریت‌‌ها می‌کوشند تا پیش از هر چیز از دل هر حادثه‌ای درس‌آموخته‌هایی را منتقل کنند و بعد هم خدمات امدادگران را به گوش همه برسانند. جوانانی که خبرنگاران داوطلب هلال‌احمرند و با فعالیت در عرصه اطلاع‌رسانی می‌کوشند خبرهای حوزه امدادونجات را پوشش دهند، اما حقیقت امر این است که خیلی از این امدادگرخبرنگاران در کنار مسئولیت سخت و مأموریت‌های حساس خبری، هر جا که لازم ببینند کمک به نجات جان انسان‌ها را اولویت کاری خود می‌دانند و مجبور می‌شوند در کنار تهیه گزارش و خبر دستی هم بر آتش امدادونجات داشته باشند. سرعت بالا و دقت عمل دو وجه اصلی شغل امدادگرخبرنگاران است. آنها به خوبی قدر و ارزش ثانیه‌ها را می‌شناسند و معتقدند بی‌توجهی به زمان یعنی بازی با جان انسان‌ها. مولفه‌ای که در شغل خبرنگاری هم از ملزومات اساسی کار است و اطلاع‌رسانی دقیق هنگام بحران می‌تواند منجر به بهبود شرایط شود. به بهانه 17 مرداد، روز خبرنگار، گفت‌وگویی با چند تن از امدادگرخبرنگاران جمعیت هلال احمر داشته‌ایم.
«سال 79 کربلا بودیم. از هر گروه و دسته‌ای که فکرش را بکنید افراد برای پیاده‌روی اربعین حاضر شده بودند. شخصیت‌های اجتماعی که در حالت عادی برای ملاقات کوتاه‌شان باید روزها و حتی ماه‌ها منتظر بمانیم در این پیاده‌روی حاضر بودند. یکی کفش‌های مردم را واکس می‌زد، یکی مشکی بر گردن داشت و زائران را سیراب می‌کرد، پزشکان داوطلب هم در این بین به بیماران خدمت می‌کردند. ما همراه با تیم جمعیت هلال احمر قم برای پوشش خبری داوطلبان در این گردهمایی بزرگ شیعیان حاضر بودیم.» ریحانه خلج داوطلب‌خبرنگاری است که این قصه را برایمان روایت می‌کند: «بین همه پزشکان حاضر بانوی پزشک جوان، ظریف و لاغراندامی بود که به هیچ‌وجه به ظاهر امروزی‌اش نمی‌آمد اهل کارهای داوطلبانه باشد اما در حالی که سرم دستش داشت و حال جسمانی خوبی نداشت ساعت‌ها به بیماران خدمت می‌کرد. وقتی با او گفت‌وگو کردم علت این کار و حضورش را انرژی مثبتی دانست که از آن خاک می‌گرفت.»
خلج از کار در حوزه رسانه هلال به عنوان کار در مکتب عشق یاد می‌کند. از سال 79 پایش به جمعیت هلال احمر قم باز می‌شود، آن هم وقتی قرار بود در قامت یک مربی نقاشی دوره آموزشی برای مرکز جوانان برگزار کند: «بعد از ورود به جمعیت هلال احمر و طی‌کردن دوره آموزش کمک‌های اولیه و… در این مجموعه ماندگار شدم و عمده فعالیت‌هایم را در حوزه فرهنگی دنبال کردم تا اینکه در سال 83 در باشگاه خبرنگاران هلال احمر کار در حوزه خبری را برای اولین بار آغاز کردم.»
او معتقد است کار در حوزه خبر امدادونجات کمتر از مشارکت در فعالیت‌های امدادی نیست و خبرنگاران هلال احمر می‌توانند منعکس‌کننده این خدمات باشند.
هم امدادگر، هم خبرنگار
ناصر غلامی قوجگان هم از نجاتگران یک استان آذربایجان شرقی است. او هم از سال 79 به جمعیت هلال احمر پیوسته و در این 21 سال اخیر با شغلش حسابی خو گرفته است. او که این روزها در امداد هوایی تبریز مشغول است، به همان اندازه که دلش مشارکت در مأموریت‌های امدادی و نجات انسان‌ها را طلب می‌کند خواهان انعکاس خدمات امدادی دوستان و همکارانش به جامعه است. او گاه در جریان امدادرسانی به حادثه‌دیدگان یک واقعه مجبور است در یک زمان هم امدادگر باشد هم خبرنگار: «سرعت عمل در شغل ما اصل اول است؛ چه در بخش انتشار خبر و چه در بخش نجات جان انسان‌ها. خیلی وقت‌ها پیش آمده که در جریان یک مأموریت کاری خبری خواه ناخواه خود را میان امدادگران دیگر و مشغول کمک به جان یک انسان می‌بینیم. گویی کار امدادی با گوشت و پوست و استخوان ما آشناست.»
گر چه امور راه‌اندازی فعالیت‌های باشگاه بعد از شیوع کرونا تحت تأثیر شرایط خاص این دوره قرار گرفت اما اکنون 2500 داوطلب در سامانه باشگاه خبرنگاران جمعیت هلال احمر ثبت اطلاعات کرده و تعداد 30 دبیر استانی نیز برای باشگاه انتخاب شده‌اند
غلامی آموزش کامل دوره‌های آتش‌نشانی را هم دیده و در این بخش هم برای خودش حرفی برای گفتن دارد: «محرم بود. همراه با تعدادی از دوستان در مراسم عزاداری عاشورای روستای شادآباد حاضر بودیم. در آسمان روستا دود سیاهی پراکنده شده بود. همراه با دوستان به محل حادثه رفتیم و سریعا آتش را خاموش کردیم. درست است آن روز پوشش خبری کامل مراسم عزاداری هیأت را از دست دادیم اما از پیشروی آتش و حوادث بزرگ‌تر جلوگیری کردیم.»
هدف؛ جلب مشارکت بیشتر داوطلبان
پریا میرطالبی هم سی‌وچهار ساله است. از آن خبرنگاران پرشور و حالی که به قول خودش کار خبر در هلال احمر را با جان و دل انجام می‌دهد، می‌گوید: «فعالیت‌های جمعیت هلال احمر فعالیت‌های بشردوستانه و صلح‌آمیز است و انعکاس این فعالیت‌ها می‌تواند به جلب مشارکت بیشتر داوطلبان بینجامد.»
سابقه حضور او در جمعیت هلال احمر به 9 سال پیش بر می‌گردد: «شیرین‌ترین لحظه‌هایی که در قالب کار خبر پوشش دادم حضور بی‌ریای مردمی بود که برای کمک به زلزله‌زدگان کرمانشاه به پایگاه‌های امدادونجات می‌آمدند. از پیرمرد ساده‌ای که تنها دارایی‌اش کت تنش بود تا دختر بچه‌ای که بهترین اسباب‌بازی‌هایش را برای اهدا به کودکان زلزله‌زده آورده بود. به نظرم باید همه این مهربانی‌ها با هنر خبرنگاران داوطلب به گوش مردم برسد تا مردم ما بدانند به وقت سختی‌ها چگونه پشت هم ایستاده‌اند.»
انتشار اخبار امداد تقدیر از خدمات داوطلبانه امدادگران است
ملیحه زنگانه هم 15 سال سابقه کار داوطلبی در هلال احمر استان گلستان را دارد که کار اطلاع‌رسانی و خبرنگاری در حوزه امدادونجات را با جان و دل دنبال می‌کند: «در یک سال اخیر مجموعه‌ای از دل جمعیت هلال احمر و روابط عمومی بیرون آمد با عنوان باشگاه خبرنگاران هلال احمر که مجموعه‌ای از داوطلبان متخصص در حوزه تولید محتوا اعم از خبر و گزارش، عکس و فیلم هستند که جزو اتفاقات خوبی بود که در حوزه رسانه در هلال احمر افتاد. از این جنبه که خیلی از داوطلبان هلال احمر بودند که ظرفیت تولید محتوا را داشتند اما جایی نبود که آنها را گرد هم آورده و از توانمندی آنها استفاده کند، این اتفاق در باشگاه خبرنگاران هلال احمر و تحت مدیریت روابط عمومی افتاد.»
او اعتقاد دارد هلال احمر یک سازمان مردمی و اجتماع‌محور است، سازمانی که به خاطر رسالتش قطعا مردم انتظار دارند بدانند در این مجموعه چه اتفاقی در حال وقوع است بنابراین انتشار اخبار و فعالیت‌های امدادگران که فرزندان این مرزوبوم هستند، قدردانی از زحمات آنهاست.
او از سختی‌های کار خبر در حوزه امدادونجات می‌گوید: «به‌روز و آنلاین‌بودن اصل مهم کار ماست، به‌خصوص در بحث حادثه باید آنلاین بود و در ساعت و گاهی در لحظه خبررسانی کرد. خبررسانی در حوزه امدادونجات زمان و مکان هم نمی‌شناسد ممکن است هر ساعت از شبانه‌روز یا ایام تعطیلات که لازم باشد شما درگیر کار و فعالیت باشید، اما آنچه کار را آسان می‌کند، قطعا علاقه به کار است.»
ثبت نام 2500 داوطلب در سامانه باشگاه خبرنگاران هلال
حادثه‌خیزبودن کشور ما از یکسو و تلاش بی‌وقفه جمعیت هلال احمر کشورمان برای کمک و یاری‌رساندن به آحاد مردم حادثه‌دیده در کشورهای مختلف موجب شده است تا همواره تیم‌های رسانه‌ای بسیاری در تماس با این نهاد مردمی باشند. جمعیت هلال احمر کشور در حوادث مختلف داخلی و خارجی همواره فعالیت‌های رسانه‌ای موثر را پای ثابت قرار داده است. در چنین شرایطی و با توجه به ظرفیت و پتانسیل‌های موجود داوطلبی در جمعیت هلال احمر و ضرورت شناسایی احصا و توانمندسازی داوطلبان علاقه‌مند و فعال در حوزه رسانه از اهمیت دوچندان برخوردار است؛ خصوصا در زمان وقوع حوادث كه نیروهای زبده و فعال داوطلب رسانه‌ای قادر خواهند بود تصوير درست و مثبت از فعاليت‌های جمعيت هلال احمر را نشان دهند. جمعیت هلال احمر در راستای یکپارچه‌سازی خبرنگاران داوطلب در قالب طرح باشگاه خبرنگاران جمعیت هلال احمر تلاش کرده از پتانسیل‌های رسانه‌ای در خصوص معرفی فعالیت‌های بشردوستانه و امدادی هلال احمر بهره بگیرد.
مریم یارقلی، مسئول باشگاه خبرنگاران جمعیت هلال احمر ایران در این باره می‌گوید: «طرح باشگاه خبرنگاران جمعیت هلال احمر سال‌های زیادی است که از سوی داوطلبان فعال در این حوزه پیشنهاد شد و بعد از بررسی‌های همه‌جانبه در مرداد سال گذشته آغاز و مقرر شد بر اساس دستورالعمل‌های اعلام‌شده استان‌ها به انتخاب دبیران اقدام کنند.»
به گفته او، گر چه امور راه‌اندازی فعالیت‌های باشگاه بعد از شیوع کرونا تحت تأثیر شرایط خاص این دوره قرار گرفت اما اکنون 2500 داوطلب در سامانه باشگاه خبرنگاران جمعیت هلال احمر ثبت اطلاعات کرده‌اند و تعداد 30 دبیر استانی نیز برای باشگاه انتخاب شده‌اند.
یارقلی توضیح می‌دهد اغلب فعالان این حوزه را امدادگران و نجاتگران فعال استان‌ها تشکیل می‌دهند: «باشگاه خبرنگاران جمعیت هلال احمر با هدف تسریع در امر اطلاع‌رسانی و خبررسانی در هنگام بروز بحران‌ها تشکیل شد تا در این شرایط خبرنگاران استانی حاضر در محل قبل از حضور نمایندگان رسانه‌های خبری کشور اولین و مهم‌ترین اخبار را در خصوص شرایط منعکس کنند.»
این گونه که یارقلی می‌گوید گر چه فعالیت در باشگاه خبرنگاران هلال داوطلبانه است اما خبرنگاران این رسانه انتظار دارند با دریافت کارت خبرنگار افتخاری یا داوطلب حداقل از مزایای باشگاه خبرنگاران داوطلب بهره‌مند شوند که امید است این حداقل خواسته آنها سریع‌تر جامه عمل بپوشد.