سازههای آبی شوشتر تا اطلاع ثانوی تعطیل شد. علت تعطیلی این سازهها شرایط ناپایدار دیواره غربی اعلام شده است. هرچند کارشناسان میراث فرهنگی از سالها قبل درباره ناپایداری این بخش از میراث جهانی هشدار داده بودند.
سازههای آبی به عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث یونسکو به ثبت رسیده است؛ با عنوان نظام آبی تاریخی شوشتر به شماره 1315. این بنای تاریخی در استان خوزستان جاخوش کرده و در چندماه گذشته دچار چالشهایی در ضلع غربی بوده است.
ستاد مدیریت بحران استانداری خوزستان با توجه به شرایط ناپایدار جداره غربی مسیر دسترسی به قسمت غربی مجموعه را تا اطلاع ثانوی مسدود کرده است. هشدارها برای رانش دیواره غربی از مدتها پیش اعلام شده بود، اما کسی توجهی نداشت.
این هشدارها به سال 97 برمیگردد. در این سال مدیر کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری خوزستان نسبت به خطر رانش در دیواره غربی سازههای آبی شوشتر هشدار داد. حکمتالله موسوی در آن برهه گفته بود که در صورت ریزش دیوار غربی سازههای آبی شوشتر قطعا آثار و تبعات آن موقعیت تاریخی و تمدنی ایران اسلامی را خدشهدار میکند.
به گفته مدیر پایگاه تاریخی شوشتر در حال حاضر دیواره غربی ۱.۵سانتیمتر به حرکت درآمده و جابهجا شده است. به گفته محمدحسین ارسطوزاده طول این دیواره تقریبا 600متر و به آسیابها مشرف است. به اعتقاد او طبیعتا روی این دیوار بناهای مسکونی وجود دارد که اغلبشان از خطری که آنها را تهدید میکند، مطلع هستند.
دیواره غربی ۱.۵سانتیمتر به حرکت درآمده و جابهجا شده
به گفته مدیر پایگاه تاریخی شوشتر در حال حاضر دیواره غربی ۱.۵سانتیمتر به حرکت درآمده و جابهجا شده است. به گفته محمدحسین ارسطوزاده طول این دیواره تقریبا 600متر و به آسیابها مشرف است. به اعتقاد او طبیعتا روی این دیوار بناهای مسکونی وجود دارد که اغلبشان از خطری که آنها را تهدید میکند، مطلع هستند.
دو سال پیش هم عضو هیأت علمی دانشگاه امیرکبیر پیشنهاداتی برای مرمت سازههای آبی شوشتر داشت. با استناد به صحبتهای عبدالعظیم امیرشاهکرمی پایینتر از آسیابها در رودخانه گرگر یک پل و جادهای هست که باید یک سرریز سنگی یا بتنی در آنجا احداث کرد. به اعتقاد او این عمل باعث میشود تا شبیه یک حوضچه آرامش عمل کند و سبب شود آبشارها به کف بستر رودخانه گرگر و آسیابها صدمه نزنند.
گام نخست ایجاد حوضچه آرامش است که سبب میشود آب همیشه در ارتفاعی حدود ۷ تا ۸ متر باقی بماند. ارتفاع آب در این محدوده کم است، وقتی آب تونلها زیاد میشود، فشار بیشتر به کف رودخانه وارد میشود و خاک آن را کنده و گود میکند. به همین ترتیب دیوارهای اطراف شروع به ریزش و فروریختن میکند و سپس نوبت آسیابها میرسد. پس با ایجاد حوضچه آرامش بستر رودخانه تثبیت میشود. گام دوم این است که جدارهها تثبیت شوند. جداره غربی و شرقی هر دو نیاز به تثبیت دارند و گام سوم مرمت بسیار دقیق آسیابهاست تا آبی که از تونلها عبور میکند باعث ریزش آنها نشود.