ویدئو/ این بزرگ‌ترین حقارت در تاریخ آمریکاست

خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان در آگوست ۲۰۲۱ و پس از ۲۰ سال جنگ، سقوط دولت اشرف غنی و هرج و مرج ایجاد شده پس از آن از اتفاقات بحث‌برانگیز در تاریخ آمریکاست.

ده‌ها هزار افغان که با آمریکا همکاری می‌کردند قادر به خارج از کشور نبودند. حدود ۲۰۰ افغان و ۱۳ سرباز آمریکایی در حمله داعش به فرودگاه کابل کشته شدند.

هم‌اکنون ۲ سال پس از این واقعه، وزارت امور خارجه آمریکا گزارشی کوبنده منتشر کرده و سوءمدیریت دولت ترامپ و بایدن را مقصر ایجاد بحران در افغانستان پس از خروج نیروهای آمریکایی می‌داند.

این گزارش عنوان می‌کند که علی رغم شروع پیشروی طالبان در خاک افغانستان پیش از خروج نیروها، واشنگتن فقط به تضمین‌های اشرف غنی مبنی بر دفاع نیروهایش از کابل بسنده کرده بود که متأسفانه محقق نشد.

این گزارش همچنین به نبود رهبری شایسته برای مدیریت بحران اشاره می‌کند و می‌گوید بسیاری از پست‌ها در سازمان‌های داخلی و خارجی وابسته به وزارت امور خارجه آمریکا در اشغال افرادی بود که توسط سنا تایید نشده بودند.

این گزارش به صورت غیرمستقیم به اهمال آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در نظارت به عوامل بحران‌زا در هنگام تخلیه نیروها و فرایند خروج آنها اشاره می‌کند و می‌گوید که نظارت یک دیپلمات ارشد بر این فرایند به ویژه به هنگام پیشروی طالبان در خاک افغانستان بسیار مهم بوده است.

اما بخش اصلی گزارش ها رو رئیس‌جمهوری پیشین و فعلی آمریکا یعنی دونالد ترامپ و جو بایدن را مقصر اتفاقات و بحران‌های ایجاد شده پس از خروج نیروهای آمریکایی دانسته و می‌گوید که هیچکدام از آنها خود را برای بدترین شرایط ممکن آماده نکرده و برای مدیریت آن برنامه‌ای نداشتند. آنها هیچ تصمیم شفافی مبنی بر چگونگی انتقال افغان‌هایی که با آمریکا همکاری کرده و محل اسکان آنها نگرفته بودند.

از دیگر تصمیمات اشتباه به هنگام خروج نیروها، واگذاری پایگاه هوایی بگرام به دولت افغانستان بود که باعث شد فقط فرودگاه کابل برای تخلیه نیروها قابل استفاده باشد که باعث هرج و مرج و هجوم افغان‌های مستأصل به این فرودگاه و همچنین امکان اجرای عملیات انتحاری توسط گروهک‌های خرابکار شد.

به دنبال این گزارش کارن ژان پیر، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید، از تصمیم بایدن مبنی بر تخلیه نیروها حمایت کرده و گفت که رئیس‌جمهوری هرچه در توان داشته را برای توقف جنگ انجام داده است.

در همین حین ترامپ، جو بایدن را، که به هنگام خروج نیروها رئیس‌جمهوری آمریکا بود، مقصر تمام اتفاقات دانست و گفت که این بزرگترین حقارت در تاریخ آمریکا بوده و استراتزی آمریکا در جنگ ویتنام در مقایسه با این حادثه یک شاهکار سیاسی به حساب می‌آید.

این متهم کردن‌ها در حالیست که توافقنامه خروج نیروها از افغانستان با طالبان در دوحه پایتخت قطر توسط دولت ترامپ انجام شده و توسط جو بایدن اجرایی شد.

دولت ترامپ در فوریه ۲۰۲۰ با طالبان در مورد خروج نیروهای آمریکایی مذاکره کرده و بدون حضور افرادی از دولت وقت افغانستان توافقنامه را به امضا رساندند.

بر اساس این توافقنامه حدود ۵ هزار جنگجوی طالبان از زندان‌های آمریکا آزاد شده و ضرب‌الاجل اول ماه مِی برای خروج نیروهای آمریکایی تعیین شد که البته تا آخر آگوست ۲۰۲۱ به تعویق افتاد و بایدن نیز علی‌رغم نشانه‌هایی مبنی بر عدم همکاری طالبان در برخی مواد توافقنامه به سرعت و بدون فرصت کافی اقدام به خروج نیروها کرد.

بایدن در دفاع از خود و تصمیماتش گفت که اول مِی فقط اندکی پس از تحلیف او به عنوان رئیس‌جمهوری بوده و البته آزادی طالبان زندانی که برخی از آنها از سران ارشد این گروه بودند توسط دولت ترامپ صورت گرفته است.

خروج سریع نیروها باعث تلاش مذبوحانه افغان‌های مستأصل برای ورود به فرودگاه کابل و خروج از کشور شد. برخی از آنها حتی به هواپیماهای آمریکایی چسبیده و در این راه جان خود را از دست دادند.

هم اکنون پس از جنگی ۲۰ ساله و استفاده آمریکا از منابع افغانستان و رها کردن ناگهانی دولت اشرف غنی بدون هیچ حمایتی، سلطه طالبان نیز آرامشی برای افغانستان به همراه نداشته است.

گزارش: مهرناز الماسی