ویدیو/ پرویز مشرف، مرد روزهای جنگ و صلح

به گزارش خبرنگار شهروندآنلاین؛ از رهبری ارتش پاکستان طی جنگ «کارگل» تا پیمان صلح با هند پرویز مشرف، رئیس‌جمهوری سابق پاکستان، مرد روزهای صلح بود و جنگ.

پرویز مشرف، مهاجری از هند

او در دوران پیش از جدایی هند از پاکستان در سال ۱۹۴۳ در شهر دهلی و در خانواده‌ای مسلمان و اردو زبان که از سادات نیز بودند متولد شد. پدرش «سید مشرف‌الدین» در وزرات امور خارجه حکومت بریتانیا در هند حسابدار بود و مادر خانه‌دارش «بگم زرین» از دانشگاه دهلی در رشته ادبیات انگلیسی فارغ‌التحصیل شده بود.

اجداد پرویز مشرف از پنجشیر به شبه قاره هند مهاجرت کرده و اکثر آنها در دولت تحت نظر بریتانیا کارمند دولت بودند، جد پدری‌اش محصل مالیات و جد مادری‌اش قاضی بود.

او در سال ۱۹۴۷ و چند روز پیش از استقلال پاکستان از هند همراه با خانواده‌اش به کراچی نقل مکان کرد. در سال ۱۹۶۱ پرویز مشرف شروع به تحصیل در آکادمی نظامی پاکستان کرده و در سال ۱۹۶۴ به خدمت ارتش این کشور در آمد و بین سال‌های ۱۹۶۵ تا ۱۹۷۱ در جنگ‌های هند و پاکستان که بیشتر بر سر مسئله کشمیر بود شرکت داشت.

مشرف، مرد روزهای جنگ

دوران حضور او در ارتش پاکستان با تناقضات زیادی همراه بود. زمانی که هندوستان «عملیات مقدوت» را طی «جنگ سیاچن» در کشمیر اجرا می‌کرد، مشرف رهبر عملیاتی ارتش پاکستان بود. پس از شکست در سال ۱۹۸۴ مشرف سوگند یاد کرد که کشمیر را به دست خواهد آورد. طی سال‌های حضور در ارتش، مشرف به سرعت مدراج نظامی را طی کرده و سرانجام در سال 1998 از سوی «نواز شریف» نخست‌وزیر وقت پاکستان به عنوان رئیس ستاد ارتش پاکستان انتخاب شد.

در سال ۱۹۹۹ و ۱۵ سال پس از شکست در سیاچن و سوگند تاریخی، طی جنگ کارگل با هندوستان بر سر کشمیر که مشرف ارتش پاکستان را هدایت می‌کرد، او بار دیگر نیز شکست خورده و نیروهایش وادار به عقب‌نشینی شدند.

مشرف، یکه‌تاز میدان قدرت

با این حال اندکی پس از این شکست ژنرال‌های پاکستانی کودتایی علیه دولت نواز شریف ترتیب داده و در اکتبر ۱۹۹۹ او را برکنار کردند. بدین ترتیب پرویز مشرف خود را رئیس اجرایی کشور اعلام کرده و ۹ سال حکومت او به عنوان بانفوذترین رهبر پاکستان آغاز شد.

اما دوران حکومت او پر از فراز و نشیب‌ها و اتفاقات سیاسی مهم برای پاکستان بود.

مشرف، مبارزی علیه تروریسم

سال ۲۰۰۱ و پس از حادثه ۱۱ سپتامبر بود که آمریکا در افغانستان اعلام جنگ کرد. با اینکه پس از این حادثه پرویز مشرف در مورد وخامت اوضاع با طالبان مکاتبه داشت، اما با آمریکا برای جنگ با تروریسم کرده و به نیروهای آمریکایی اجازه ورود به افغانستان از راه پاکستان را داده و تمام روابط کشور را با طالبان افغانستان قطع کرد. با این حال همواره از سوی نیروهای ناتو و دولت افغانستان برای پیشگیری نکردن از فعالیت‌های شبه‌نظامیان القاعده و طرفدار طالبان در مناطق مرزی افغانستان و پاکستان مورد انتقاد بود.

مشرف در برابر کرزای

در سال ۲۰۰۶ روابط او با حامد کرزای، رئیس‌جمهوری وقت افغانستان، به تیرگی گرایید زیرا کرزای معتقد بود مشرف نتوانسته از فعالیت سران طالبان در پاکستان جلوگیری کرده و ادعا کرده بود که ملا عمر، رهبر طالبان، در کویته در بلوچستان پاکستان ساکن است.

مشرف، آغاز یک انقلاب فرهنگی

در انتخابات سال ۲۰۰۲ حزب مشرف برنده اعلام شده و او به عنوان رئیس‌جمهوری پاکستان شناخته شد. ریاست‌جمهوری او برای اولین بار در پاکستان باعث شد که ‌نیروهای آزادی‌خواه اهمیت یابند. او سیاست‎‌های فرهنگی نواز شریف را کنار گذاشته و سیاست‌های فرهنگی او باعث آزادی رسانه‌ها شده و با افتتاح شبکه‌های تلویزیونی خصوصی و متنوع و به تشویق مشرف، ژانرهای مختلف موسیقی، فیلم و سریال در پاکستان رواج یافتند.

مشرف و صلح با هندوستان

در آوریل ۲۰۰۲ نیز پس از مدت‌ها تنش، مشرف با نخست‌وزیر وقت هندوستان دیدار کرده و دو کشور دست دوستی به سمت یکدیگر دراز کرد و روابطی نسبتا دوستانه را آغاز کردند.

مشرف در سراشیبی افول

در سال ۲۰۰۷ نتیجه نظرسنجی‌ها نشان می‌داد که ۶۴درصد مردم پاکستان علاقه‌ای به انتخاب مجدد مشرف به عنوان رئیس‌جمهوری ندارند. فعالیت‌های هسته‌ای پاکستان، واقعه «محاصره لعل مسجد» طی درگیری بین بنیادگرایان اسلامی و دولت پاکستان به رهبری پرویز مشرف، جنگ با گروه تحریک طالبان در شمال‌غرب پاکستان و انتقادات طرفدران بی‌نظیر بوتو و نواز شریف از دلایل خدشه‌دار شدن محبوبیت او در پاکستان شد. با این حال او در مصاحبه‌ای اعلام کرد که قصد دارد برای ۵ سال دیگر نیز در سمت ریاست‌جمهوری پاکستان باقی بماند که باعث شد دادگاه عالی پاکستان برای اعلام عدم صلاحیت او برای نامزدی در انتخابات تلاش کند.

مشرف، ترور بی‌نظیر بوتو و اعلام وضعیت اضطراری

از سوی دیگر «بی‌نظیر بوتو» که پس از سال‌ها تبعید به پاکستان بازگشته بود اعلام کرد که قصد دارد با احزاب مخالف از جمله حزب نواز شریف وارد ائتلاف شود. در این شرایط بود که در ماه نوامبر ۲۰۰۷ پرویز مشرف وضعیت اضطراری در سرتاسر پاکستان اعلام کرد. او قانون اساسی را به حال تعلیق درآورده و رئیس دادگاه عالی پاکستان را اخراج کرد. روز ۲۷ دسامبر ۲۰۰۷ بی‌نظیر بوتو طی کمپینی انتخاباتی در پنجاب ترور و کشته شد که بسیاری نقش مشرف را در این سوءقصد پررنگ می‌دانند.

مشرف، رئیس‌جمهوری مستعفی

پس از این حادثه و در انتخابات فوریه ۲۰۰۸ بود که پرویز مشرف بار دیگر پیروز انتخابات شد. اما در ۱۸ آگوست ۲۰۰۸ در پی استیضاح به اتهام تبعید و زندانی کردن نواز شریف در سال ۱۹۹۹ و اعلام وضعیت اضطراری در کشور در سال ۲۰۰۷ پرویز مشرف استعفا داده و چند ماه بعد نیز دوران تبعید او در لندن آغاز شد.

مشرف، زیر تیغ اعدام

مشرف در سال ۲۰۱۹ و هنگامی که در دبی زندگی می‌کرد توسط دادگاهی ویژه در پاکستان به دلیل خیانت و تعلیق قانون اساسی در سال ۲۰۰۷ به صورت غیابی به اعدام محکوم شد.

سرانجام پرویز مشرف روز ۵ فوریه ۲۰۲۳ به دلیل بیماری در سن ۷۹ سالگی در بیمارستانی در دبی درگذشت.

گزارش: مهرناز الماسی